Vận tải thủy tăng trưởng 2 con số: Tín hiệu tích cực của nền kinh tế

 Tăng trưởng ấn tượng trong quý I/2025

Vận tải thủy nội địa ghi nhận mức tăng trưởng hai con số trong quý đầu năm 2025. Theo Bộ Giao thông Vận tải, sản lượng hàng hóa tăng gần 12% so với cùng kỳ năm ngoái. Cụ thể, sản lượng đạt hơn 63 triệu tấn hàng hóa được vận chuyển bằng đường thủy. Các tuyến chính như sông Hồng, sông Cửu Long ghi nhận lưu lượng tăng đáng kể. Tỷ lệ tăng trưởng này vượt xa kỳ vọng của các doanh nghiệp vận tải và cơ quan quản lý. Giới chuyên gia cho rằng đây là dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ sau thời gian dài gián đoạn. Cơ sở hạ tầng được cải thiện cũng là yếu tố thúc đẩy tăng trưởng ngành vận tải thủy.

Nguyên nhân thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ

Nhiều yếu tố đã góp phần tạo nên sự bứt phá của vận tải thủy trong năm 2025. Chi phí vận chuyển thấp hơn so với đường bộ là lý do chính thúc đẩy doanh nghiệp chuyển hướng. Việc cải thiện hệ thống cảng bến và luồng lạch giúp tàu lớn dễ dàng lưu thông hơn. Nhiều địa phương đã đầu tư nâng cấp bến thủy nội địa, tạo thuận lợi cho hàng hóa lên xuống. Thủ tục hành chính được số hóa, giảm thời gian chờ và tăng hiệu suất xử lý. Giá nhiên liệu ổn định cũng giúp các doanh nghiệp vận tải tiết kiệm chi phí vận hành. Chính sách khuyến khích vận tải thủy từ Chính phủ tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển.

Sự dịch chuyển từ đường bộ sang đường thủy

Nhiều doanh nghiệp logistics đã chuyển một phần hàng hóa từ đường bộ sang đường thủy. Điều này giúp giảm áp lực lên hạ tầng đường bộ vốn đã quá tải ở nhiều khu vực. Các tuyến vận tải đường thủy liên kết tốt với khu công nghiệp, cảng biển, vùng nguyên liệu. Chi phí vận chuyển theo khối lượng giúp doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể so với vận tải container. Đặc biệt, hàng hóa cồng kềnh và nặng như xi măng, sắt thép, vật liệu xây dựng phù hợp đường thủy. Nhiều công ty vận tải đã mở thêm tuyến sông để phục vụ khách hàng từ miền Bắc đến miền Nam. Sự chuyển dịch này được đánh giá là xu hướng tất yếu của ngành logistics hiện đại.

 Đổi mới công nghệ và quản lý vận tải

Công nghệ đang đóng vai trò quan trọng trong quản lý và khai thác vận tải thủy hiệu quả hơn. Nhiều doanh nghiệp đã áp dụng phần mềm định vị, theo dõi hành trình và quản lý đội tàu. Việc sử dụng hệ thống cảnh báo thủy văn giúp tránh rủi ro do mực nước thay đổi bất thường. Một số cảng đã trang bị thiết bị bốc dỡ hiện đại, giảm thời gian lưu tàu và chi phí neo đậu. Các nền tảng điện tử kết nối chủ hàng và đơn vị vận tải được ứng dụng rộng rãi. Sự kết hợp giữa công nghệ và quản lý khoa học giúp tối ưu hoạt động và tăng lợi nhuận. Ngành vận tải thủy đang từng bước chuyển mình theo hướng hiện đại và bền vững hơn.

Tiềm năng và cơ hội trong thời gian tới

Với mạng lưới sông ngòi dày đặc, Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển vận tải thủy. Nhiều dự án đầu tư công đang được triển khai nhằm nâng cấp kênh rạch và cảng nội địa. Chính phủ dự kiến tăng đầu tư vào hệ thống đường thủy nội địa giai đoạn 2025–2030. Điều này giúp nâng cao năng lực vận chuyển và kết nối hiệu quả với hệ thống logistics quốc gia. Các hiệp định thương mại thúc đẩy xuất nhập khẩu cũng tạo thêm cơ hội cho vận tải thủy phát triển. Doanh nghiệp có thể tận dụng các tuyến vận tải sông–biển để giảm chi phí và thời gian. Nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy dự báo sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới.

Khó khăn và thách thức vẫn hiện hữu

Dù tăng trưởng nhanh, ngành vận tải thủy vẫn đối mặt nhiều khó khăn và hạn chế nội tại. Một số tuyến sông bị bồi lắng, cạn nước khiến tàu lớn không thể lưu thông ổn định quanh năm. Hệ thống cảng bến ở nhiều nơi còn nhỏ lẻ, manh mún và thiếu kết nối với đường bộ. Thiếu lao động có kỹ năng, đặc biệt là thuyền trưởng và nhân viên kỹ thuật, đang gây áp lực. Chi phí đầu tư đóng mới tàu lớn vẫn còn cao, gây trở ngại cho các doanh nghiệp nhỏ. Một số địa phương chưa thực sự coi trọng vai trò của vận tải thủy trong phát triển kinh tế. Nếu không giải quyết, các vấn đề này có thể làm chậm lại đà tăng trưởng hiện tại.

Kết luận: Động lực mới cho chuỗi cung ứng bền vững

Vận tải thủy đang trở thành mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bền vững tại Việt Nam. Tăng trưởng hai con số cho thấy sức bật mạnh mẽ và tiềm năng phát triển lâu dài. Việc kết hợp công nghệ, chính sách và đầu tư hạ tầng sẽ tạo đà phát triển vững chắc. Ngành này không chỉ giúp giảm chi phí mà còn góp phần bảo vệ môi trường và giảm khí thải. Chính phủ và doanh nghiệp cần tiếp tục phối hợp để tháo gỡ vướng mắc còn tồn tại. Nếu được đầu tư đúng hướng, vận tải thủy sẽ là trụ cột trong chiến lược logistics quốc gia. Tương lai của ngành vận tải thủy là triển vọng và đang dần hiện rõ trên từng con sông Việt Nam.

Xem thêm:

Cuộc đua xuất khẩu ô tô sang Mỹ trước đợt thuế quan mới

Dịch vụ gửi khăn lụa tơ tằm sang Coventry tại Đà Nẵng Logistics